De opwarming van de aarde en de ecologische toestand van de planeet zijn in toenemende mate een bron van debat in de publieke en politieke arena, en zijn zonder twijfel de twee grootste uitdagingen waar de mensheid de komende decennia voor staat.
De onderzoeken vanuit de wetenschappelijke wereld brengen ons op de hoogte van alarmerende niveaus van overexploitatie van de natuurlijke hulpbronnen en van vervuiling van het milieu. De klimaatveranderingen die eruit voortkomen, leiden tot steeds ernstigere gevolgen voor het leven op aarde, of het nu gaat om mensen, dieren of planten. Dit uit zich de afgelopen jaren in het aantal klimaatrecords, het aantal opeenvolgende natuurrampen, de vele problemen in verband met overexploitatie, de ineenstorting van de biodiversiteit en vele andere kritische situaties.
Deze crisis is niet alleen politiek, economisch en financieel, maar ook spiritueel. Ze moet er inderdaad toe leiden dat de mens de motivatie van zijn acties en dus zijn visie op de wereld in vraag stelt. Zijn visie over de wereld en de motivatie van zijn acties mogen inderdaad in vraag gesteld worden in het licht van deze toestand. Daarom is deze crisis ook een uitdaging voor alle religies en vormen van spiritualiteit.
Het onderricht van de Boeddha en de boeddhistische visie bieden sleutels om de fundamentele keuzes van de mens te begrijpen die een invloed hebben op de toestand van de planeet. Daarom hebben vijftien van de belangrijkste boeddhistische spirituele leiders in 2015, aan de vooravond van de COP21, een historische oproep gedaan aan de politieke leiders om tot een effectief klimaatverdrag te komen.
De praktijk van het boeddhisme geeft ons de mogelijkheid om een beter inzicht te krijgen in de onderlinge verbondenheid van alle elementen van onze planeet.
Op het niveau van het individu is een dergelijke consumptie niet gunstig en staat ze volledig haaks op het spirituele pad. Ze brengt immers alleen maar illusoire processen van gehechtheid tot stand met een toename van het lijden als gevolg. Ook op wereldschaal is dit van belang, aangezien we door overmatig gebruik van natuurlijke hulpbronnen de ecosystemen vernietigen die de bron van het leven zijn. De ecologische crisis zal dan ook enkel evolueren in de mate dat we begrijpen dat het een illusie is om ons geluk te definiëren in functie van een dergelijke consumptie. Het inzicht in de vergankelijkheid[2] van alle dingen kan het trouwens eenvoudiger maken om alternatieve trajecten voor de mensheid te bepalen die zorgen voor een duurzaam ecologisch evenwicht.
Het boeddhisme biedt, net zoals iedere vorm van spirituele beoefening en visie, geen alles omvattende oplossing en beweert niet direct te antwoorden op de politieke en institutionele problemen van de crisis. Vanuit de vaststelling dat de oorzaak van deze crisis ook op diepere niveaus van het menselijk bestaan ligt, kan het boeddhisme nochtans, naast andere levensbeschouwingen, inspiratie bieden voor een verzoening van de menselijke activiteit met het respect van alle levensvormen. De leer van de Boeddha nodigt uit om een juiste en diepe visie te aan te nemen, en een ethisch handelen na te streven voor het welzijn van alle vormen van leven.
Daarom sluit de Boeddhistische Unie van België zich aan bij de oproepen die de verschillende grote religies deden over klimaatverandering tijdens de COP21 door de leiders op te roepen een beleid te voeren dat de opwarming beperkt tot minder dan 1,5°C in vergelijking met het pre-industriële tijdperk, om af te stappen van het gebruik van fossiele brandstoffen en het gebruik van broeikasgassen, en om de sociale ongelijkheid tussen mensen te verminderen.
De Boeddhistische Unie van België roept iedereen op om zijn eigen ecologische impact te evalueren. Nadenken over het verband tussen consumentisme en de overexploitatie van mensen, dieren en hulpbronnen die essentieel zijn voor ons ecosysteem kan de motivatie geven om positieve acties te ondernemen die deel uitmaken van een keuze voor eerlijke handels en een duurzamere levensstijl.
[1] Onderlinge afhankelijkheid: de onophoudelijke opeenvolging van geconditioneerde of samengestelde verschijnselen, die op hun beurt weer bepalend zijn voor de vorming van nieuwe verschijnselen
[2] Vergankelijkheid: voorbijgaande en vergankelijke aard van elk samengesteld fenomeen
Comentarios